Við stuðlum að heilbrigði móður og barns

Ljósmóðir fyrir þig

Mæðraverndarþjónustan er ókeypis og verðandi mæður geta annað hvort farið á heilsugæslustöð í sínu hverfi eða valið aðra stöð og skráð sig á hana

Viðtöl og skoðanir eru í boði frá upphafi meðgöngu og fram að fæðingu. Fyrsta viðtal við ljósmóður er gjarnan í síma fljótlega eftir að þungun er staðfest og þá er gefin tími í fyrstu skoðun

Fjöldi mæðraskoðana fer svo eftir aðstæðum, oftast 7-10 skipti. Milli skoðana er hægt að fá símaráðgjöf hjá ljósmóður.

Mæðravernd er í höndum ljósmæðra í samvinnu við heimilislækna á heilsugæslustöðvum og samráð er haft við fæðingalækna heilsugæslunnar ef þörf er á. 

Upplýsingar um fyrirkomulag mæðraverndar, símaþjónustu o.fl., á þinni stöð er á síðum heilsugæslustöðvanna  í flipanum Heilsuverndin

Traustur grunnur

Markmið með mæðravernd heilsugæslunnar er:

  • að stuðla að heilbrigði móður og barns.
  • að veita faglega umönnun, stuðning og ráðgjöf.
  • að greina áhættuþætti og bregðast við þeim.
  • að veita fræðslu um meðgöngu og fæðingu.

Skoðanir í mæðravernd

Þegar þungun er staðfest er gott að hafa samband við ljósmóður á heilsugæslustöð og panta tíma í fyrsta viðtal og skoðun. Tími er gjarnan gefinn fyrir 12 vikna meðgöngu. 

Í fyrsta viðtali eru skráðar almennar upplýsingar um heilsufar ásamt fyrri meðgöngu- og fæðingarsögu ef við á.Búast má við að fyrsti tíminn í mæðravernd geti tekið allt að eina klukkustund.

Gert er ráð fyrir að fjöldi skoðana sé 10 hjá konu sem gengur með sitt fyrsta barn og 7 hjá konum sem hafa fætt áður. Fjöldi skoðana á meðgöngu getur þó verið mismunandi og fer það eftir þörfum konu og mati ljósmóður hverju sinni. Hver koma í mæðravernd getur tekið 20-30 mínútur. Eldri systkini eru velkomin með í mæðraverndina.

Í hverri komu er rætt um almenna líðan og heilsufar. Blóðþrýstingur er mældur og athugað er hvort prótein er í þvagi. Hlustað er eftir hjartslætti fóstursins frá 16 vikna skoðun og frá 25 vikna skoðun er stærð legsins mæld, frá lífbeini að legbotni. Við 36. viku er lega barnsins metin.
Þarfir verðandi móður/ foreldra eru metnar í hverri skoðun og veitt er fræðsla og ráðgjöf eins og við á hverju sinni.

Í meðgönguverndinni gefst tækifæri til umræðna og spurninga t.d. um líðan, mataræði, hreyfingu, skimanir á meðgöngu, fósturrannsóknir, þjónustu sem er í boði á meðgöngu, val á fæðingarstað, fæðinguna, bjargráð í fæðingu, fæðingarorlof, brjóstagjöf, sængurlegu og fleira.   

Boðið er upp á fjölda skimana í mæðraverndinni. Tilgangur þessara skimana er að athuga hvort eitthvað gæti haft áhrif á heilsufar móður og barns á meðgöngunni. Skimað er meðal annars fyrir blóðleysi, lifrarbólgu B og C, HIV, rauðum  hundum og sárasótt. Einnig er skimað fyrir rauðkornamótefnum. 

Boðið er upp á ómskoðanir og aðrar fósturrannsóknir í samstarfi við Fósturgreiningardeild Landsspítalans.

Hvert skal leita ef upp koma verkir eða vandamál á meðgöngu?

Það er eðlilegt að foreldrar hafi spurningar á meðgöngu og það er víða hægt að fá svör við þeim. 

 

Heilsuvera.is  

Á þessum vef Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins og Embættis landlæknis eru upplýsingar um meðgöngu, þær breytingar sem verða á meðgöngu, líðan og fylgikvilla meðgöngunnar.  Þar má finna svör við ýmsum vangaveltum og áhyggjum vegna meðgöngunnar.

Heilsugæslan þín

Á hverri heilsugæslustöð eru ljósmæður, heimilislæknar og hjúkrunarfræðingar með símatíma  og veita ráðgjöf, upplýsingar og svara fyrirspurnum. Margar heilsugæslustöðvar bjóða uppá síðdegisvaktir virka daga. Það er hægt að senda fyrirspurn til ljósmæðra og lækna á heilsugæslustöðinni í gegnum Mínar síður á Heilsuveru.is.

Sími 1770 

Læknavaktin er opinn frá kl. 17.00-08.00 alla virka daga og allan sólarhringinn um helgar. Þangað geta þeir sem veikjast eða finna fyrir verkjum og telja sig þurfa ráðleggingar og skoðun utan dagvinnutíma haft samband. 

Sími 543-3250

Bráðaþjónusta kvennadeildar, opin utan dagvinnutíma. Frá 28. viku meðgöngu er hægt að hafa samband vegna minnkaðra fósturhreyfinga. Einnig ef blæðing verður frá leggöngum eða legvatn rennur.

112 Neyðarlínan

Alltaf skal hafa samband beint við Neyðarlínuna ef um bráðatilvik, slys og miklar blæðingar er að ræða.

Fæðingin

Á Landspítalanum er ein fæðingardeild, fæðingarvaktin sem sinnir öllum fæðandi konum frá 22 vikna meðgöngu. Þar er lögð áhersla á að stuðla að eðlilegum fæðingum. Fæðingarvaktin sinnir einnig þeim konum sem þurfa sérhæfða umönnun í fæðingu.

Á vef Landspítalans www.landspitali.is eru myndbönd sem kynna fæðingarþjónustuna og sýna fæðingarvaktina og meðgöngu- og sængurlegudeild spítalans.

Ljósmóðir í meðgönguverndinni  getur gefið upplýsingar um aðra kosti við val á fæðingarstað og konur sem íhuga að fæða heima geta fengið frekari upplýsingar hjá sinni ljósmóður í meðgönguverndinni.

Ung- og smábarnaverndin

Þegar heimaþjónustu ljósmæðra lýkur eða þegar heim er komið eftir lengri sængurlegu tekur þjónusta ung-og smábarnaverndar við. Hún byrjar á vitjun heim til fjölskyldunnar. 

Þjónustan er hverfaskipt og leita foreldrar til þeirrar heilsugæslustöðvar sem þjónar þeirra hverfi. Gott er að láta ungbarnaverndina á heilsugæslustöðinni þinni vita þegar fjölskyldan er komin heim.

Námskeið um fæðingu og brjóstagjöf

Við bjóðum upp á námskeiðin:

Ýmis önnur námskeið eru í boði hjá sjálfstætt starfandi fyrirtækjum. Nánari upplýsingar um þau má fá hjá ljósmóður í mæðravernd.

Fannst þér efnið hjálplegt?

Af hverju ekki?